Öfke Nedir?

Antalya psikoloji bu yazıyı sizler için hazırladı. “Öfke Nedir?” başlıklı yazımızda öfke kontrolü konusunda zorlanıyorum, öfkem kontrolden çıkıyor, saldırganlık nedir, öfke kontrolü nasıl yapılır gibi soruların cevabını bulabilirsiniz.

Öfke Kontrolü Nasıl Yapılır? Duygularımızı Nasıl Yönetebiliriz?

Öfke nedir? Öfke kontrolünde yaşanan güçlüklerin birçok nedeni olabilir. Öfke sebepleri arasında en önemlisi, çözümlenmemiş duygusal meselelerin olduğudur. Bu yüzden herhangi bir durum ya da kişi birden öfkenizin tetiklenmesine yetebilir.

Öfke nedir? sorusunun cevabını, “İyi Hissetmek” kitabının yazarı David Burns, kitabında kaygı bozukluğu ve depresyon çeken kişilerin kendi kendilerine yardım edebilmelerinin yollarını anlatıyor:

Eğer birine ya da bir olaya öfke duyuyorsanız bu durumun iki gerçek sebebi vardır:

• Ya o kişi ya da durum size zarar verme niyetindedir

• Ya da arzu ettiğiniz hedefe ulaşmanızda sizden daha üstün, daha kazançlı veya daha avantajlı durumdadır.

Önemle belirtmek gerekir ki, eğer öfkeniz size ve ilişkinize faydalı kazançlar sağlıyorsa yerindedir. Kendinize ve çevrenize zararlı hale gelmişse öfke kontrolü eğitimi almalısınız.

Öfke Nedir? Öfke Kontrolü Mümkün Mü?

Öfkenizi yönetmenize yardımcı olacak birkaç  ipucu verebiliriz.  Bunlar öfkenizi yatıştırmanıza, saldırgan davranışta bulunma ihtimalinizi azaltmanıza ve durumu daha iyi değerlendirmenize yardımcı olabilir.

Öfke Kontrolü İçin Rahatlama Teknikleri

Öfke sizi harekete geçirip saldır ya da kaç sistemini etkinleştirir. Bu, parasempatik sistemden sempatiğe geçiştir. Dingin ve huzurlu hal, otonom sinir sisteminin parasempatik durumudur. Dingil hali kontrol edebilmek için nefes-gevşeme, meditasyon ve oto-hipnoz yapabilirsiniz.

Saldırganlık nedir?

Öfke ve saldırganlık, dingin ve huzurlu halden savaşmaya geçerken vücudunuzun ürettiği enerjidir. Bu enerji bedeninizdeki kaslara ve organlara hareket etme gücü verir. Bu güç tehlikeleri savuşturmak için oluşturulur. Öfke ve saldırganlık, yaşamda kalmanın bir yolunu bulmak için etkinleşir. Öfkeliyken yaşamsal diğer etkinlikler durur. Örneğin düşünme ve analiz etme yetisi askıya alınır. İç organlarda faaliyet minimuma indirilir. Her şey tepkiselliğe, saldır ya da kaç moduna yatırılmıştır. Öfke, bedeninize güç getirirken düşünce işleme sürecinizi durdurur.

Eğer toplumsal değerler, yasalar olmasaydı öfke kontrolü iş görmezdi. Saldırganlık nedir ? Öfkelendiğimiz kişiyi oracıkta öldürme isteğidir. Medeni yasalar olmasa, saldırganlıktan belki de kendimizi  alamazdık.

Öfke, Kontrol Etme Becerimizi Yavaşlatır

Öfke duyusu, içinde olduğumuz koşulları tarafsız biçimde değerlendirmemiz ve zihnimizden geçen düşünceleri ele almamıza izin vermez. Öfke tüm benliğimizi kaplar, düşünce işleme özelliği yapan preforntal cortex, ön beynimizi devre dışı bırakır. O anda daha ilkel, yaşamda kalmamamıza programlanmış orta beynimiz devreye girer. “Ben haklıyım, sen haksızsın; ben doğruyum, sen yanlışsın” gibi basit düşünme sürecine düşer.

Bu çocuksu düşünme biçimi, zihinsel aktiviteleri yavaşlatır, reddedilme, yanlış anlaşılma, değersizleştirme, alaya alınma, ayrımcılık yapılma, saldırı altında olma durumuna karşı alarma geçme halidir. Bütün bu düşünceler, karşımızdaki kişinin bize karşı adil olmasının ya da onu geçmenin tek yolunun ona saldırmak olduğunu söyler.

Öfke Kontrolü İçin Neler Yapılabilir ?

Öfke duygusu düşünce işleme özelliklerinizi, duygularınızı düzenleme becerinizi ket vurur. Yetişkin mantığını devreye sokmanızı güçleştirir. Atacağınız ilk adım, bedeninizi rahatlatmaktır. Böylece atacağınız ikinci adıma fırsatınız olur.

Öfke Kontrolü İçin Nefes, Gevşeme ve Otohipnoz

Bedeninizi rahatlatmanın bir yolunu bulabilirsiniz. Derin, ritmik ve diyaframdan soluma, nefes ve gevşeme, meditasyon, rahatlatıcı müzik dinleme, imajinasyon ve hayalinde canlandırma, otohipnoz, yoga gibi rahatlatma tekniklerinden yararlanabilirsiniz. Bütün bunlardan hangisi sizi daha rahatlatıyorsa onun üzerinde durabilirsiniz. İnternetten rahatlıkla bu teknikleri bulabilirsiniz. Herhangi birini seçerek bedeninizi her seferinde daha da rahatlattığınızı görebilirsiniz.

Beden gevşemesi için seçtiğiniz alıştırmayı rahatlıkla yapıyor ve fiziksel tansiyonunuzu düşürmeyi başardığınızda artık düşüncelerinize yönelebilirsiniz.

Öfke Nedir ? Öfke Kontrolü İçin Neler Yapılabilir ?

Öfke Kontrolü İçin Düşünceleri Yeniden  Değerlendirme-Otomatik Düşünce Analizi yapmayı öğrenmelisiniz. Böylece, düşüncelerinizi daha pozitif ve farklı bir bakış açısına yönlendirebilirsiniz. İçinde bulunduğunuz durumu abartan düşüncelerle hesaplaşma zamanı. Öfkenizin kaynağı olayları değerlendirme biçiminizle ilişkilidir. Bu bakış açısına ulaştığınızda, kendinize aşağıdaki soruları sorun.

• Karşımdaki kişiden duyduklarım onun söylemek istedikleri mi? Söylediklerini farklı bir anlamda işitmiş olabilir miyim?

• Bu durum hissettiklerim kadar kötü mü? Söylenenleri abartıyor, aşırı önemsiyor olabilir miyim?

• Karşımdaki kişinin söyledikleri ile benim anladıklarım o kişinin önceliklerini belirliyor mu? O ne demek istiyor ben ne anlıyorum?

• Karşımdaki kişi hakkındaki değerlendirmem ondan ne derece hoşlandığımla bir ilgisi var mı? Gerçekten hoşuma gitmeyen ne? o mu, söyledikleri mi?

• Karşımdaki kişinin beni tahrik ettiği, bana zarar vermek istediği, değersizleştirmek istediğine dair niyetini destekleyen neler var?

• Bu durumu karşımdaki kişinin bakış açısından nasıl görebilirim? Onun motivasyonunu empatik olarak kavrayabiliyor muyum? Neden bunu yapıyor?

• Karşımdaki kişi eleştirilmenin önüne geçmenin bir yolu olarak mı bana böyle davranıyor? Onun söyledikleri, yaptıkları bana ne öğretiyor?

• Onu yanlış anlamış olabilir miyim? Benim ilişki kurma biçimim onu bu yolda davranmaya itiyor olabilir mi? Eğer benim tutum ve davranışım ona bunu yaptırıyorsa onu suçlamaya devam etmeli miyim?

• Karşımdaki kişinin ne söylediğine verdiğim önem, benim kendimi güvende hissetmememle ya da öz eleştiriye kapalı olmamdan dolayı olabilir mi?

• Karşımdaki kişi gerçekte bana davrandığı gibi başkalarına da benzer şekilde davranıyor mu? Eğer böyleyse bu onun problemi, benim olamamalı. O zaman başkalarının söylediğini o kadar önemsemem ne kadar yerinde?

Bu sıralamayı daha da uzatabiliriz. Eğer kendi içinizde bu türden değerlendirmeyi yapmaya başladığınızda, diğerlerinin size ne söylediği ve sizin çıkardığınız anlamı deşifre edebilirsiniz. Söylenenleri kendinize mal ettiğinizde, öfkeniz ateşlenir. Kendinizi değersiz, yanlış anlaşılmış ve eleştirilmiş buluyorsanız kesinlikle bu anlam sizin içinizde oluşuyor. Sizi gaza getiren neyse, o gaz pedalı içinizde. Gazınızı ayarlamak elinizde. Olanlara verdiğiniz anlamın, sizi öfkelendirdiğinin farkına varabilirsiniz.

Öfke Kontrolü Ne Kazandırır?

Yaşamınızda daha az öfke kontrolü ihtiyacı duyarsanız, daha rahat ve mutlu olabilirsiniz. Antalya öfke kontrolü konusunda psikoterapiye ihtiyacı olanların yaşadığı bir şehirdir. Antalya ‘da öfke kontrolü sorunu yaşıyor ve yardıma ihtiyacınız olduğunu düşünüyorsanız, psikoterapi nedir araştırabilir, psikolog desteği ile öfke kontrolü eğitimi alabilirsiniz.

Dışınızda olan ne varsa içinize alıp almamak sizin elinizde. Unutmayın sizi sizden başka kimse öfkelendiremez. Öfkenizin kaynağı, sizin dışardan gelen uyaranlara verdiğiniz anlamdır. Sizi savaşçı olmaya iten aklınızın bir oyunudur.

Öfke kontrolü için daha fazla bilgi edinmek için diğer yazılarımızı okuyabilirsiniz.

Kaynakça

Burn, David, İyi Hissetmek, Psikonet Yayınları, 2014

Beck, T. Aaron, Bilişsel Terapi Ve Duygusal Bozukluklar, Litera Yayıncılık, 2010

Cozolino, Louis, Psikoterapinin Nörobilimi, Sosyal Beyni İyileştirmek, Psikoterapi Enstitüsü Yayınları, 2017

©2019 Klinik Psikolog, Psikoterapist, Ali Bıçak, Her Hakkı Saklıdır.

Antalya Psikoloji içeriğini sürekli yeniler, yeni içerikler üretmeye devam eder.